Van spel naar herstel: de rol van games in de gezondheidszorg

Games vinden steeds vaker een plek binnen de gezondheidszorg en therapie, waarbij ze bijdragen aan het welzijn van patiënten. Ontdek een aantal voorbeelden die illustreren hoe videogames een actieve rol kunnen spelen in het bevorderen van zowel de fysieke als de mentale gezondheid van mensen.

Digitale traumatherapeut

Games kunnen als therapie worden ingezet om trauma’s te helpen verwerken, zoals recent nog aangetoond werd door het spelen van de klassieker Tetris. Dat kan de kans op terugkerende herinneringen na een traumatische gebeurtenis verminderen. Een recentere game als GRIS helpt en begeleidt mensen doorheen rouwverwerking, via artistieke elementen en verhaallijnen. Hellblade: Senua’s Sacrifice geeft dan weer psychoses realistisch weer, en vermindert stigma’s rond geestelijke gezondheid. Al deze titels illustreren de therapeutische potentie van games. Ze creëren een veilige ruimte waarin spelers moeilijke emoties en ervaringen kunnen verwerken en nieuwe vaardigheden kunnen ontwikkelen om met hun (nieuwe) realiteit om te gaan.

Fysieke pijnbestrijding

Videogames kunnen evenzeer fysieke pijn verlichten, zo blijkt uit onderzoek met jonge kankerpatiënten aan de Universiteit van Madrid. De studie toont aan dat videogames een pijnstillend effect hebben bij kinderen met mondslijmvliesontsteking door chemotherapie, waarbij een significante daling in morfinegebruik en pijnscores werd opgemerkt na het spelen. Dit effect wordt toegeschreven aan de activering van het zogenaamde ‘parasympathische zenuwstelsel’, dat helpt om het lichaam in een toestand van rust en herstel te brengen. Hoewel videogames geen oplossing zijn voor kanker, kunnen ze wel bijdragen aan pijnverlichting en verbetering van het welzijn van patiënten.

Depressies en geestelijke gezondheid

Interactieve games kunnen ook ingezet worden om mensen met mentale aandoeningen zoals depressies te helpen. Thymia, een AI-gebaseerde software, herkent depressies door patiënten eenvoudige videogames te laten spelen, waarbij stem, gezichtsuitdrukking, blik, reactietijd en geheugen worden geanalyseerd. Een ander voorbeeld is de game Silver, gericht op het versterken van de geestelijke gezondheid van jongeren door hen te leren negatieve denkpatronen te herkennen en ermee om te gaan. Onderzoek toont aan dat spelers van deze games beter inzicht krijgen in hun eigen en andermans gevoelens en gedachten, en dat deze aanpak vooral doeltreffend is als onderdeel van een educatief programma op scholen.

Fitter worden en afslanken via games

Beweeggames waarbij spelers bewegingen maken met armen, benen of het volledige lichaam, moedigen aan om actiever te zijn. Deze games bieden een matige fysieke inspanning, waardoor spelers meer energie kunnen verbruiken dan wanneer ze zitten zouden gamen of tv kijken. Hoewel ze traditionele fysieke activiteiten niet volledig kunnen vervangen, zijn exergames een waardevolle aanvulling; vooral wanneer buiten sporten moeilijk of onmogelijk is. Ze helpen minder actieve jongeren en ouderen om meer te bewegen; én ze kunnen bijdragen aan gezondheidsdoelen in gecontroleerde programma’s, zoals revalidatie of gewichtsverlies.

Preventie

Videogames kunnen ook ingezet worden voor de preventie van ziektes. Zo bestaan er games die gedragsverandering stimuleren en de kennis vergroten rond HIV/AIDS. Onderzoekers vergeleken verschillende serious games, zoals Secret of Seven Stones en PlayForward: Elm City Stories, die voornamelijk op mobiele apparaten worden gespeeld, en spelers belonen wanneer ze blijk geven van veilige seksuele gewoontes. Hoewel concrete gedragsveranderingen moeilijk te meten zijn, blijkt uit de studie dat spelers na verloop van tijd meer kennis over HIV/AIDS hadden opgedaan.

Voor meer inspiratie rond videogames en welzijn, kan je hier verder lezen.